Genç İnisiyatif Topluluğu Digi rİSK

Proje Türü

European Solidarity Corps (ESC)

Eylem

ESC30-SOL - Solidarity projects

Proje Numarası

2023-3-TR01-ESC30-SOL-000174111

Başlangıç ve Bitiş Tarihi

31/05/2024-30/05/2025

Proje Yürütücüsü ve İrtibat Kişisi

Doç. Dr. Metin EKEN

Projenin Adı

DigiRİSK- Genç İnisiyatif Topluluğu

DigiRİSK


Genç İnisiyatif Topluluğu

proje neden Önemli

Dijital yeterliliğin kilit bileşenleri Avrupa Komisyonu’nca 5 alanda özetlenmektedir. Bunlardan biri “Güvenlik”tir. Güvenlik; dijital ortamlardaki riskleri ve tehditleri anlamayı, güvenlik önlemlerini bilmeyi ve güvenilirliği ve mahremiyeti göz önünde bulundurmayı, dijital teknolojileri kullanırken fiziksel ve psikolojik sağlığa yönelik risklerden ve tehditlerinden kaçınabilmeyi, kendini ve başkalarını, dijital ortamlarda olası tehlikelere (ör. siberzorbalık) karşı koruyabilmeyi ve dijital ortamlarda kişisel verileri ve mahremiyeti korumayı amaçlar. Bilgi ve veri okuryazarlığında ise veri, bilgi ve dijital içeriğin kaynaklarının güvenilirliğini analiz etmek, karşılaştırmak ve eleştirel bir yaklaşımla değerlendirmek, verileri, bilgileri ve dijital içeriği analiz etmek ve eleştirel bir yaklaşımla değerlendirmek yeterlikler arasında sayılır.

İlgili araştırma bulguları, bu iki yeterliliğin öneminin stratejik bir biçimde arttığını göstermektedir. Özellikle çocukların ve gençlerin nefret mesajlarına maruz kalma, pro-anorexia (anoreksiye yönlendiren siteler) sitelerine maruz kalma, kendi kendine zarar vermeye yönelik (self-harm) internet sitelerine maruz kalma, siber zorbalığa maruz kalma oranları her geçen yıl trajik bir biçimde artmaktadır. Yine her geçen yıl daha fazla çocuk ve genç internette online olarak gördükleri şeylerin kendilerini daha yüksek oranda etkilediğini söylemektedir. Bunlardan kendi kendine zarar verme/self-harm, aynı zamanda, çocuklara ve gençlere öğrenme, yaratıcı olma, sosyalleşme ve eğlenme fırsatı sunan internetle yani çevrim içi etkinliklerle ilişkilendirilmektedir. Nitekim kendi kendine zarar verme bilincindeki artış, genellikle konuyu kapsayan sitelerin sayısındaki artışa bağlanmaktadır ve siber zorbalık ve diğer çevrimiçi kötüye kullanım biçimleri, gençleri kendine zarar verme konusunda yönlendirmektedir. Araştırmalar yine ilgili bireylerin büyük çoğunluğunun günlük yaşamının, internet kullanım alışkanlığı nedeniyle sekteye uğradığını göstermektedir. Bu çerçevede kişinin yaşamını olumsuz etkilemenin sorunlu kullanım anlamına geldiği vurgulanmakta, ülkemizde sorunlu internet kullanım oranının çocuklar ve gençler arasında çok yüksek olduğu belirtilmektedir. Bazı araştırma bulguları ise özellikle ortaokul düzeyindeki gençlerin internet kullanımının kontrol altına alınması ve kendi eğitim ve yaşamlarına faydalı olacak biçimde yönlendirilmesi ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Yine bu araştırmalara göre öğrencilerin internetle kurdukları ilişkinin sorunlu tarafları onların akademik başarılarına olumsuz etki etmektedir.

Bu sorunlu yanlara ve onu yönetebilmeye yönelik artan bilgi ve farkındalık medya okuryazarlığının ve eleştirel düşüncenin geliştirilmesini teşvik edeceği gibi en çok da bireylerin sosyo-eğitsel ve kişisel gelişimin yanı sıra sivil ve sosyal hayata katılımını destekleyecek temel beceri ve anahtar yeterlikleri edinmelerini sağlayacaktır. “DigiRİSK-Genç İnisiyatif Topluluğu” başlıklı proje başvurusu bu sorunsaldan hareket etmektedir ve çocukluktan ergenliğe geçişin hızlandığı kilit bir döneme odaklanmaktadır. Zira bu döneme karşılık gelen 4. sınıf çocukları, kendilerinin daha çok farkına varmakta ve çevrelerinde olup bitenlere daha fazla dikkat etmektedirler. ‘DigiRİSK-Genç İnisiyatif Topluluğu’ bir gençlik inisiyatifi olarak, alanında uzman akademisyenlerin rehberliğiyle hedef grup üyelerinin, siber zorbalık, siber güvenlik, aşırı internet kullanımı, mahremiyet gibi dijital sorunları yönetebilmelerine ve bunlara ilişkin farkındalıklarının geliştirilmesine katkı sağlamayı öncelemekte ve her geçen gün yeni bir olumsuz örneğin ortaya çıktığı bu kaotik ortamda, sorumluluk ve inisiyatif alarak, dijital dünyayı kendileri için çalıştırmanın yollarını öğrenen sağlık bir dijital yerli kuşağın gelişimine destek olmayı hedeflemektedir.

DigiRİSK


Genç İnisiyatif Topluluğu

neleri başarmak istiyoruz

Sağlıklı dijital yaşamı anlamının en kolay yolu, onu fiziksel yaşamla karşılaştırmaktır. Sağlıklı bir fiziksel yaşama sahip olmak, diğer şeylerin yanı sıra, en azından hareket etmek ve çoğunlukla da iyi beslenmek anlamına gelmektedir. Sanal kimliğin, çevrimiçi aktivitelerin, iletişimin ve paylaşımın bir araya geldiği ve çeşitli teknolojik cihazların ve servislerin kullanılmasını içeren dijital yaşam düşünüldüğünde, bu açıdan sağlıklı olmanın, teknolojinin bizim için çalıştığı anlamına geldiğini ve hayatımızı kolaylaştırdığını ifade etmek mümkündür. Bu durumda sağlıklı bir dijital yaşamın korunması; teknolojiyi iyi çalışmaya devam ettirmek, teknolojiyi kullanırken iyi güvenlik alışkanlıklarını akılda tutmak ve dijital yaşamdaki dijital sağlığı ciddi biçimde bozabilecek türden hatalar yapmaktan kaçınarak temel bakım görevlerini yerine getirmek anlamına gelmektedir.

Yukarıda belirtilen çerçeve ve ilgili bölümlerde belirtilen amaç/önem ve önceliklere bağlı olarak proje aşağıdaki alanlarda olumlu değişim potansiyelini desteklemeyi amaçlamaktadır.

(1) Proje hedef gruplarının sağlıklı dijital yaşamın gerekliliği konusundaki bilgi/bilinç ve farkındalık düzeyini arttırmak,

(2) Proje hedef gruplarının dengeli ve sağlıklı bir çevrimiçi hayatı edinmelerinde, kendi rollerini özümsemelerini sağlamak,

(3) Proje hedef gruplarının dijital sorunlara karşı bağışıklık sitemlerini güçlendirmek ve bu yolla öğrenme başarılarını arttırmak,

(4) Sağlıklı dijital yaşam ve çevrim içi güvenlik tartışmalarının yerelleşmesini, pratik çözüm önerilerinin geliştirilmesine yönelik olası yöntemleri belirleyerek katkı sağlamak.

(5) Eğlence, öğrenme, sosyalleşme, yaratıcı olma ve keşif için zengin olanaklar sunan internet ve mobil iletişim teknolojilerinin endişe kaynağı olabileceği hususları olumlu yönde aşma çabalarını “sağlık” konseptiyle ilgi çekici hale getirmek,

(6) Dijital sorunların olumsuz etkilerinin geriletilmesine ilişkin olarak okul topluluğu üyeleri (öğretmenler, veliler, okul yönetimi) arasında sinerji üretmek,

(7) Dijital sorunların olumsuz etkilerinin geriletilmesine ilişkin olarak projeye dahil olan öğretim üyeleri aracılığıyla üniversitenin ilgili alandaki birikimini toplumla buluşturmak,

Proje, dijital yeterliliğin kilit bileşenleri olan ve dijital sorunları içinde barındıran güvenlik ve veri okuryazarlığı yetkinliklerinin gelişiminde, 4. sınıf düzeyi ile birlikte daha bağımsız bir aşamaya geçerken, daha çeşitli alışkanlıklara sahip ve daha emin internet kullanıcıları haline geldiklerini düşünen ilkokul öğrencilerini birincil hedef kitle olarak belirlemiştir.

proje ekibi

Proje Koordinatörü : Murat Kaya

Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Öğrencisi / Muhabir / Sosyal Medya Yönetimi, Marka İletişimi, Web Site Yönetimi ve Fotoğrafçılık

Proje Koordinatör Yrd. / İletişim, Planlama ve Koordinasyon : Gökmen Kara

[İletişim, Planlama ve Koordinasyon] Gökmen Kara 4.Sınıf Gazetecilik / Muhabir / Fotoğrafçılık, Sosyal Medya ve Halkla İlişkiler Danışmanlığı

Finansal ve İdari Direktör: Rabia Aydın

Rabia Aydın/ 4. Sınıf Gazetecilik/ Sosyal Medya Koordinatörü / Sosyal Medya, Haber ve Reklam Seslendirme

Eğitim Programları Direktörü: Kardelen Güler

4.Sınıf Gazetecilik / Muhabir / Haber ve Metin Çözümleme

Yaygınlaştırma ve Görünürlük Direktörü: Yaren Arangül 

Gazetecilik /Sosyal Medya ve Gazetecilik, Fotoğrafçılık, Editörlük

Doç. Dr. Metin EKEN, Proje Koçu ve Yürütücü

Açılış Toplantısı

Proje Açılış Toplantısı 14.12.2024 - Cumartesi Günü Saat 11:00’de gerçekleştirildi. Toplantı kapsamında Açılış Konuşması, Proje Bilgilendirme Eğitimi, Görev Dağılımları ve Sorumluluklar, Mali ve İdari Konular, İzleme ve Değerlendirme Planı Sunumu yapıldı.

2. Ay Koordinasyon Toplantısı

13.01.2025 tarihinde gerçekleştirilen 2. Ay Koordinasyon Toplantısı çerçevesinde proje sözleşmesinde belirtilen dijital risklere ilişkin kapsamlı literatür taramasına dair bilgilendirmeler yapılmıştır. Taramaların Ocak ayı içerisinde tamamlanması ve raporlaştırılması kararlaştırılmıştır. Siber Zorbalık, Mahremiyet, Siber Güvenlik ve Aşırı İnternet Kullanımı şeklinde belirlenen her bir konu projede görevli bir öğrenci ile eşleştirilmiştir. Ayrıca ilgili konularda mülakat gerçekleştirilecek uzmanlar belirlenmiş ve mülakatlar planlanmıştır. Bu çerçevede Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde görev yapmakta olan Doç. Dr. Fikret YAZICI, Dr. Burak ÜNLÜ ve Doç. Dr. Metin EKEN ile mülakat planlaması yapılmıştır. Kendilerine literatür taramasından hareketle elde edilen temel soruların yöneltilmesi planlanmıştır. Ayrıca proje hedef grubunun ilgili konular çerçevesindeki gereksinimleri de göz önünde bulundurularak soruların oluşturulması planlanmıştır.

DigiRisk Genç İnisiyatif Topluluğu İle Dijital Riskler ve Medya Okuryazarlığı Semineri

DigiRisk Genç İnisiyatif Topluluğu olarak 14.02.2025 Cuma günü saat 14.00’te “Dijital Riskler ve Medya Okuryazarlığı” konulu seminerimizi gerçekleştirdik. Seminere, Eğitim Fakültesinden Prof. Dr. İbrahim Bayazıt’ı davet ettik. Etkinlik kapsamında dijital dünyada karşılaşılan riskleri, medya okuryazarlığının önemini ve bilinçli internet kullanımını ele aldık. Ayrıca proje hedeflerimiz doğrultusunda, çocukların dijital okuryazarlık konusunda bilinçlendirme yolları üzerine fikir alışverişinde bulunduk.


Sınıf İçi Öğrenme Etkinlikleri

Genç İnisiyatif Topluluğu, dijital çağın getirdiği tehditlere karşı öğrencileri bilinçlendirmek amacıyla Kayseri’nin Talas ilçesindeki üç ilkokulu ziyaret etti. Cemil Baba İlkokulu, Bilge Kağan İlkokulu ve Mevlana İlkokulu'nda gerçekleştirilen etkinliklerde, 4. sınıf öğrencilerine dijital dünyadaki güvenlik, siber zorbalık, dijital mahremiyet ve aşırı internet kullanımı gibi önemli ve güncel konular ele alındı. DigiRİSK projesi kapsamında, etkinliklerin ilk aşamasında öğrencilere dijital sağlık değerlendirme testi yapıldı. Öğrencilerin dijital dünyada geçirdikleri zamanın etkilerini anlamalarına yardımcı olmak için yapılan bu test, çocukların dijital alışkanlıklarını gözden geçirmelerini ve daha güvenli bir dijital yaşam sürmelerini teşvik etmeyi amaçlıyordu. Testin ardından, öğrencilere dijital yaşam sözleşmesi verildi. Bu sözleşme, velilerle birlikte evde imzalanması için öğrencilerle gönderildi. Ailelerin de dahil olduğu bu süreç, çocukların dijital dünyada nasıl daha güvenli ve bilinçli hareket edebileceğini anlamalarına katkı sağlamak için önemli bir adım oldu. Etkinliklerin devamında, öğrencilere dijital tehditler konusunda farkındalık kazandırmak amacıyla kısa filmler izletildi. Dijital zorbalık, kişisel mahremiyet, dijital güvenlik ve aşırı internet kullanımı gibi konuları işleyen bu filmler, öğrencilerin yaş seviyelerine uygun şekilde hazırlandı. Filmler izlendikten sonra, öğrencilerle grup sohbetleri yapıldı ve öğrencilerin izledikleri içerikler hakkında düşüncelerini paylaşmaları sağlandı. Bu sohbetlerde, dijital dünyadaki potansiyel tehditlere karşı nasıl önlemler alınabileceği, siber zorbalığın nasıl engellenebileceği ve dijital mahremiyetin nasıl korunması gerektiği gibi konulara değinildi.





Uluslararası Kongre Katılımı

Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi öğrencilerinden oluşan proje ekibi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi’nde düzenlenen 1. Uluslararası Öğretim ve Öğrenme Bilimi Kongresi’ne katılarak ESC-2023 kapsamında yürüttükleri DigiRisk – Genç İnisiyatif Topluluğu projesini sundu. Avrupa Birliği tarafından finanse edilen ve Türkiye Ulusal Ajansı tarafından yürütülen European Solidarity Corps (ESC) programı kapsamında geliştirilen proje, dijital çağın risklerine karşı ilkokul öğrencilerinin farkındalığını artırmayı amaçlıyor. Kongre, 18 Nisan 2025 tarihinde İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi ev sahipliğinde gerçekleşti. İZÜ Öğretim ve Öğrenmeyi Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından organize edilen etkinliğin ana teması “Yükseköğretim Kurumlarında Öğretim ve Öğrenme Merkezlerinin Rolü” olarak belirlendi. Kongre boyunca öğretim süreçlerine yönelik farklı bakış açıları ve uygulamalar ele alındı. DigiRisk projesi de bu kapsamda katılımcılara tanıtıldı. Sunumda, projenin konusuna ve uygulama süreçlerine yer verildi. Alanında uzman akademisyenlerin rehberliğinde yürütülen çalışma, özellikle ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin dijital ortamdaki tehlikelerle baş edebilme becerilerini geliştirmeyi hedefliyor. Proje; siber zorbalık, aşırı internet kullanımı, dijital mahremiyet ve siber güvenlik gibi temel dijital sorunlara odaklanıyor. Sunumda, hizmet yoluyla öğrenme modeline dayalı olarak geliştirilen etkinliklerin planlanma ve uygulanma süreçlerine dair deneyim paylaşımı yapıldı.





Okul Yönetimleriyle görüşmeler ve Paydaş Ziyaretleri

Kayseri İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün ve Talas İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün onayı ile eğitimlerin gerçekleştirileceği okullar belirlenmiştir (Mevlana İlkokulu, Talas Cemil Baba İlkokulu, Bilge Kağan İlkokulu). Ayrıca okul yönetimleri paydaşlar olarak ziyaret edilmiş ve proje hakkında fikir alışverişinde bulunulmuştur.



ERÜ TV'de Program
"ERÜ’DE Erasmus Solidarity Corps (ESC) Projeleri"

ERÜ’DE Erasmus Solidarity Corps (ESC) Projeleri başlıklı TV programı ile proje faaliyetleri tüm detaylarıyla hedef gruplara yaygınlaştırıldı. Öğrenci farkındalığı sağlayan etkinlik projenin en önemli yaygınlaştırma faaliyeti olarak gerçekleştirilmiştir.



Kapanış toplantısı

Kapanış toplantısında projenin hedefleri ve elde edilen çıktılar değerlendirilerek başarılı örnek uygulamalar paylaşıldı. Katılımcı ve paydaşların geribildirimleri alınarak projenin toplum üzerindeki etkileri değerlendirildi. Ayrıca, projenin sürdürülebilirliğine yönelik planlar tartışılarak devamlılık stratejileri oluşturuldu. Toplantıda bütçe kapanışı yapılarak mali raporlama süreçleri tamamlandı ve son olarak proje sonuç raporuna dair genel değerlendirmelerle etkinlik sona erdi.

"Medyada DigiRİSK"

röportajlar

Literatür Taramaları

Sosyal Medya Kısa Filmleri